Pisanie książki to dla wielu twórców pasja, ale też ogromne wyzwanie. Godziny spędzone nad klawiaturą, szukanie inspiracji, walka z blokadą twórczą – to codzienność pisarza. A co, gdybyś nie musiał przechodzić przez ten proces zupełnie sam? W erze sztucznej inteligencji pojawiła się nowa możliwość: Ghostwriting 2.0, czyli pisanie przy wsparciu AI. Słyszałeś pewnie o ChatGPT – inteligentnym modelu językowym od OpenAI. W tym artykule pokażę Ci, jak wykorzystać takie narzędzie do tworzenia konspektu powieści, rozwijania fabuły, a nawet generowania pierwszego szkicu tekstu, który potem dopracujesz własnym piórem. To poradnik dla pisarzy i kreatywnych dusz (także nietechnicznych), którzy chcą sprawdzić, jak AI może pobudzić ich wyobraźnię i przyspieszyć proces twórczy.

AI – Twój nowy pomocnik pisarski

Na wstępie warto podkreślić: sztuczna inteligencja nie zastąpi Twojej kreatywności – może za to stać się Twoim pomocnikiem. Wyobraź sobie AI jako niewyczerpane źródło podpowiedzi i inspiracji. ChatGPT może podsuwać pomysły, odpowiadać na Twoje pytania "co dalej z fabułą?", sugerować rozwinięcia scen, a nawet proponować całe akapity tekstu. Współpraca z takim "wirtualnym współautorem" to właśnie esencja Ghostwriting 2.0.

Co ważne, coraz więcej pisarzy testuje takie rozwiązania. Z niedawnej ankiety serwisu BookBub wynika, że aż 45% autorów przyznaje się do używania generatywnej AI w jakimś aspekcie tworzenia książki – od riserczu i konspektu, przez redakcję, po marketing. Niektórzy czynią to wręcz otwarcie. Na przykład japońska pisarka Rie Kudan zdradziła, że ChatGPT pomógł jej w napisaniu nagrodzonej powieści "The Tokyo Tower of Sympathy" – około 5% tekstu tej książki zostało wprost wygenerowane przez AI. Skoro nawet laureaci prestiżowych nagród literackich korzystają z AI, może warto samemu spróbować?

Od pomysłu do konspektu powieści z ChatGPT

Każda książka zaczyna się od pomysłu. Być może masz zarys fabuły w głowie, ale trudno go uporządkować. ChatGPT świetnie sprawdza się przy tworzeniu konspektu – pomaga zamienić mgliste idee w konkretne rozdziały i punkty zwrotne. Jak to zrobić w praktyce? 

Oto kilka kroków:

1. Podziel się swoją wizją: Napisz do AI w kilku zdaniach, o czym ma być Twoja powieść (gatunek, realia, główny bohater i cel). Poproś wprost: "Pomóż mi stworzyć konspekt powieści o ...".

2. Wygeneruj propozycje rozdziałów: ChatGPT może zaproponować listę rozdziałów lub kluczowych wydarzeń. Na przykład: "Przedstaw możliwe główne punkty fabuły w powieści fantasy o młodej czarodziejce szukającej swojego mentora."

3. Zadawaj dodatkowe pytania: Jeśli któryś punkt konspektu wydaje Ci się ciekawy, drąż go. "Co mogłoby się wydarzyć w rozdziale, w którym bohaterka trafia do ukrytej szkoły magii?" – AI rozwinie tę myśl, dając Ci więcej materiału.

4. Modyfikuj i wybieraj: Traktuj propozycje od AI jako szkice. Wybierz te elementy, które Ci odpowiadają, zmieniaj kolejność zdarzeń, dopisuj własne pomysły. Konspekt finalny ma służyć Tobie, więc to Ty decydujesz, które sugestie AI wykorzystasz.

Dzięki takiemu podejściu w kilkanaście minut możesz otrzymać solidny szkielet powieści. Dla porównania – tradycyjne rozplanowanie fabuły bywa rozciągnięte na tygodnie burzy mózgów. ChatGPT przyspiesza ten etap, dając bodźce do kreatywnego myślenia. Nadal jednak zachowujesz pełną kontrolę nad kierunkiem historii.

Rozwijanie fabuły i scen z pomocą AI

Gdy masz już konspekt, pora zamienić go w żywe sceny, dialogi i opisy. Tu również AI może być Twoim sparing-partnerem literackim. Załóżmy, że wiesz, co ma się wydarzyć w danym rozdziale, ale nie masz pomysłu jak to opisać. 

W takiej sytuacji możesz skorzystać z ChatGPT jak z kreatywnego asystenta:

• Opisy miejsc i nastroju: Napisz, gdzie toczy się akcja, i poproś o sugestie opisów. Np. "Pomóż mi opisać ponury, gotycki zamek nocą, podczas burzy." Otrzymasz próbkę tekstu z klimatycznymi detalami, które możesz wykorzystać lub przerobić.

• Pomysły na dialogi: Masz scenę konfrontacji bohaterów? Zasugeruj AI kontekst ("Bohater kłóci się ze swoim mentorem o użycie zakazanej magii") i zobacz przykładowy dialog, który możesz następnie dostosować do charakterów postaci.

• Zaskakujące zwroty akcji: Możesz zapytać: "Jakie nieoczekiwane wydarzenie mogłoby nastąpić w tej scenie, aby zaskoczyć czytelnika?" – AI wygeneruje kilka wariantów. Być może któryś z nich zainspiruje Cię do poprowadzenia fabuły w ciekawszy sposób.

Wykorzystując ChatGPT na tym etapie, pokonujesz blokady twórcze – już nie patrzysz na pustą stronę, bo AI podsuwa Ci konkrety do rozbudowy. Oczywiście, nie wszystko, co wygeneruje AI, będzie arcydziełem. Część podpowiedzi może wydać się banalna lub nie pasować do Twojej wizji. To normalne. Traktuj AI jak pomysłowego asystenta, który rzuca dziesiątki pomysłów – Ty wybierasz te perełki, które pasują do Twojej opowieści.

Pierwszy szkic rozdziału napisany wspólnie z AI

Najtrudniejszy bywa zawsze początek pisania – zmierzenie się z pierwszym szkicem tekstu. Tutaj ChatGPT również może odciążyć Cię od tzw. syndromu pustej kartki. Mając konspekt i pomysły na sceny, spróbuj poprosić AI o napisanie fragmentu prozy na ich podstawie. 

Przykładowo:
"Oto streszczenie rozdziału: Bohaterka wkracza do opuszczonego zamku i odkrywa w nim bibliotekę pełną zakazanych ksiąg... Napisz scenę otwierającą ten rozdział w narracji trzecioosobowej, w klimacie mrocznego fantasy."

ChatGPT wygeneruje kilka akapitów tekstu. Czy będzie idealny? Zapewne nie – ale to świetny punkt wyjścia. Otrzymujesz wstępny szkic, który możesz redagować, przekształcać i ulepszać. Być może spodoba Ci się opis wnętrza biblioteki zaproponowany przez AI, ale dialog bohaterki z duchem będziesz musiał napisać od nowa po swojemu. I tak właśnie wygląda Ghostwriting 2.0 w praktyce: AI przygotowuje pierwszy brudnopis, a autor nadaje mu ostateczny szlif.

Praca nad tekstem wygenerowanym przez AI wymaga krytycznego oka. Zwróć uwagę, czy styl pasuje do Twojego – modele językowe często piszą w dość uniwersalnym stylu, który Ty możesz wzbogacić o indywidualny charakter. Sprawdź fakty (jeśli to powieść historyczna lub z elementami nauki) – AI miewa tendencję do konfabulacji. Jednak pod względem struktury czy pomysłów kreatywnych taki szkic potrafi zaoszczędzić Ci mnóstwo czasu. Zamiast zaczynać od zera, dostajesz materiał, z którym już można pracować.

Podsumowanie

Wykorzystanie AI przy pisaniu książki to nie magia ani oszustwo, lecz kolejny krok w ewolucji narzędzi pisarskich. Tak jak edytory tekstu czy internetowe słowniki, tak ChatGPT może stać się sprzymierzeńcem autora. Pomaga wygenerować konspekt w godzinę zamiast tygodnia, podrzuca pomysły na dialogi, opisuje scenerie, a nawet napisze wstępny szkic rozdziału – jednak to Twoja twórcza wizja i ostateczna redakcja tchną życie w opowieść. Wielu pisarzy już się o tym przekonało, traktując AI jako niewidzialnego współautora. Ty również możesz spróbować tej przygody, zaczynając od małych eksperymentów – na przykład prosząc ChatGPT o scenę do krótkiego opowiadania, albo konspekt historii, którą od dawna chcesz napisać.

Jeśli chcesz nauczyć się więcej o praktycznym wykorzystaniu AI i automatyzacji pracy (np. jak tworzyć własnych agentów AI w narzędziu n8n – i to bez programowania), to zapraszam do mojego kursu online Szkoła Agentów AI. Tylko do najbliższego piątku można dołączyć z kodem zniżkowym blogexpert i zdobyć dostęp w najniższej cenie. Niezależnie od tego, czy dołączysz, życzę Ci powodzenia w eksperymentach z AI przy pisaniu.